De Belgische stad Gent kent een legendarisch psychiatrisch ziekenhuis, gesticht door de eerste psychiater in de zuidelijke Nederlanden dr. Joseph Guislain. In de sfeervolle gebouwen waarin dit ziekenhuis rond 1850 werd gevestigd zijn nu expositieruimtes met een permanente tentoonstelling over de ontwikkeling van de psychiatrie en een aantal wisselexposities. Eén van die exposities is gewijd aan foto’s van Amerikaanse tegenhangers van het ziekenhuis van dokter Guislain. Christopher Payne legde minutieus een aantal grote psychiatrische instellingen vast die rond 1900 in de Verenigde Staten werden gebouwd.
De expositie toont een aantal bijzonder fraaie, bijzonder grote prints die door het gebruik van een grootformaatcamera supergedetailleerd zijn.
Imposante beelden, waarin exterieurs van gebouwen afgewisseld worden interieurs, met een kastje vol netjes gerangschikte tandenborstels van patiënten, een obductiezaal met vrolijk gekleurde stoeltjes, een kast vol asurnen die niemand heeft opgehaald. Toch is het geen somber beeld dat Payne laat zien. De gebouwen (ook al zijn ze in verval) getuigen namelijk van zorg voor patiënten, een visie waarop die zorg verleend moest worden en bereidheid tot grote investeringen in die zorg.
De fotograaf heeft zorgvuldig die momenten gekozen waarop het invallende licht de ruimte tot leven wekt. Payne gebruikt doorgaans een neutraal standpunt en versterkt de kleuren een beetje zodat ze gaan vibreren. Daardoor lijkt het alsof je zelf in de ruimte staat en alsof de ruimte nog vol leven is.
Dat vind ik wel het bijzondere aan deze monumentale beelden: dat ze de ruimte tastbaar maken en de behandelfilosofie van een eeuw geleden tot leven wekken. Daardoor gaan deze beelden verder dan alleen het laten zien van de schoonheid van verval.
Het boek Asylum ga ik wel kopen, maar ik vond het heel jammer dat er een mix van zwartwit- en kleurenbeeld in staat. De kleurenfoto’s in de expositie zijn zo overweldigend dat het zwartwitte er afbreuk aan doet….
De foto’s zijn nog tot en met 16 september 2012 in Gent te bewonderen.
Klik
hier voor de website van Museum Guislain.