Veel compassie met de mensen die hij afbeeldt. Dat kenmerkt het werk van Paolo Pellegrin, tot en met 9 september te zien in Galerie Noorderlicht in Groningen.
De expositie geeft een overzicht van nieuwsreportages van de Italiaanse Magnum-fotograaf, waarin een periode van ongeveer 20 jaar wordt afgedekt. Er is werk uit veel brandhaarden, waaronder Kosovo, Cambodja, Irak, Palestina, Indonesië en Afghanistan.
Opvallend is dat veruit het meeste werk gemaakt is in contrastrijk zwartwit, waarmee hij in de voetsporen treedt van de grote reportagefotografen uit de veertiger, vijftiger en zestiger jaren die publiceerden in de toen toonaangevende bladen als Life, Vu, Paris Match.
Verschillende beelden van Pellegrin zouden gemakkelijk ikonen kunnen zijn, zoals foto’s van Robert Capa en Eugene Smith dat geworden zijn. Misschien komt het omdat er niet meer één toonaangevend beeldvormend medium is, zoals destijds Life, waardoor de foto’s niet wereldwijd gekend worden. De beelden van Pellegrin hebben ontegenzeggelijk wel dezelfde kracht als die van zijn illustere voorgangers.
Compassie, menselijkheid, het zijn begrippen die erg van toepassing zijn op Pellegrins werk. Hij zoekt in conflicten de nabijheid van mensen, staat er tussenin, maar hij kiest geen partij. En hoewel zijn werk in zwartwit is gemaakt, is zijn stellingname verre van zwartwit. Hij laat zien dat conflict, gewapende strijd, moeten vluchten en leven met verwondingen thema’s zijn van alle tijden, hoe wrang die constatering ook is. Zijn beelden lijken tijdloos. Het noodlot dat de afgebeelde personen treft zou iedereen kunnen treffen. Dat is geen hoopgevend idee.
De titel van de expositie, Dies Irae (Dag der Wrake *)), verwijst naar de dag van het laatste oordeel. Pellegrin lijkt ermee te suggereren dat uiteindelijk niemand een oordeel kan ontlopen. Of dat hoop geeft aan de slachtoffers van conflicten is de vraag.
Pellegrin is erin geslaagd een uiterst indrukwekkend oeuvre op te bouwen met meerdere foto’s die eeuwigheidswaarde bezitten.
*) Dies Irae is een 13e eeuws geschrift over de Dag der Wrake. De tekst is vaak op muziek gezet. Klik hier voor de versie uit het Requiem van Mozart.
Klik hier voor meer informatie over de expositie bij Noorderlicht.
//www.noorderlicht.com/nl/nieuwsbrief/paolo-pellegrin-dies-irae/115/