Eind augustus bezocht ik de tentoonstelling American Documents in het fotomuseum in Antwerpen. Ik heb het volgende geleerd:
1. De presentatievorm kan je tot andere inzichten brengen
2. Formaat doet er soms heel erg toe
3. Lee kan het nog
4. Goede namen en slechte selecties overtuigen niet
5. Nicholas Nixon en Mitch Epstein overtuigen wel
Bij 1. Foto’s uit deze serie van Walker Evans – getiteld Labor Anonymous en geschoten in 1946 – heb ik altijd als niet typerend voor Evans beschouwd. Ik vond het ook niet erg sterk.
Bron foto: //www.fulltable.com/vts/f/fortune/menug.htm
In de presentatie in het fotomuseum zag ik (voor het eerst) dat de parade van New Yorkers een uitbeelding is van stereotypen, zoals August Sander die twee decennia eerder in Duitsland vastlegde. Opmerkelijk, in het boek ‘Walker Evans First and Last’ zag ik ze als losstaande beelden. In dat boek zijn de foto’s nog vierkant en moet je pagina’s omslaan, in het museum zie je de foto’s allemaal naast elkaar en ontstaat meteen een ritme. Pas in het kleine formaat aan de wand van een museum herkende ik de catalogus van stereotypen.
Bij 2: De serie Homeland van Larry Sultan was in Antwerpen in kleiner formaat te zien dan ik eerder in Hannover had kunnen bewonderen. De foto’s zijn nog steeds sterk, maar ogen beduidend minder monumentaal. Deze foto’s hebben baat bij een groot formaat.
Bij 3: Er waren twee geweldige series van Lee Friedlander te zien. Veel oudere fotografen zullen zijn werk kennen uit de serie Time-Life fotoboeken uit de 70-er jaren. Raadselachtig, mooi gecomponeerd, prachtig van afdruktechniek en eigentijds zou ik ze willen noemen.
Bij 4: American Documents had grote namen: Nan Goldin, Dianne Arbus, Gary Winogrand, Robert Adams. Maar de geselecteerde beelden konden niet overtuigen. Jammer. Een andere keuze had de expositie nog veel feestelijker gemaakt!
Bij 5: Ik kende Nicholas Nixon en Mitch Epstein niet. Nu wel! Van beide fotografen een prachtige serie. Epstein deed mij aan Ed Burtinsky denken. Nixon was indrukwekkend. Zelden gezien dat een fotograaf zich zo vrij tussen zijn onderwerp kan bewegen, kan regisseren en toch volkomen natuurlijke foto’s maakt. Twee voorbeelden (in het echt is het nog veel mooier):
